Autor: mgr Dominika Czachorowska LogoSłowo – gabinet logopedyczny
Rodzic jest pierwszą osobą, która nawiązuje kontakt z dzieckiem jeszcze będąc w brzuchu mamy i to on może najwięcej z dzieckiem wypracować jeśli tylko tego chce. Czasem po prostu zwyczajnie nie jesteśmy świadomi, że można coś zrobić, a w dodatku w jaki sposób to robić. Jestem zdania, że to rodzice są pierwszymi nauczycielami własnego dziecka.
Stymulacja to inaczej pobudzanie jednostki do aktywności.
Istnieje takie przekonanie wśród społeczeństwa, że gdy dziecko pójdzie do żłobka bądź do przedszkola to się rozgada. Mówię tu o dzieciach, które mało mówią jak na swój wiek. A czy kiedykolwiek słyszeliście, że można stymulować niemowlę? że można w jakiś sposób wpłynąć na jego rozwój, a w późniejszym czasie na mowę? Otóż można zrobić wiele w tym kierunku, wystarczy tylko chcieć.
Aby wykorzystać te możliwości, najistotniejsze oddziaływanie na niemowlęcia ma środowisko oraz otoczenie, w którym się znajduje. Jest to ważny argument do podjęcia wczesnej terapii, jeśli tylko zauważymy jakiekolwiek odchylenia od normy w rozwoju u dziecka.
Najintensywniejsza plastyczność mózgu przypada do 2-3 roku życia.
Jest to ważny argument do podjęcia wczesnej terapii, jeśli tylko zauważymy jakiekolwiek odchylenia od normy w rozwoju u dziecka. „Układ nerwowy jest pobudliwy. Właściwość ta jest wrodzona i dzięki niej pod wpływem bodźców powstają w mózgu przejściowe zmiany czynnościowe. Drugą ważną właściwością układu nerwowego jest plastyczność, dzięki której wskutek działania bodźców organizacja mózgu ulega trwałej modyfikacji”.
Uważam, że świadomość dotycząca obejmowania opieką logopedyczną dziecka od urodzenia jest cały czas za mała, szczególnie te, które są zagrożone nieprawidłowym rozwojem.
Jeśli chcemy zaplanować pracę z dzieckiem, najważniejsza tu jest znajomość prymarnych i sekundarnych etapów rozwoju dziecka zdrowego. Wiedza ta daje podstawy do tworzenia programów terapeutycznych, które nie mogą być uniwersalne.
Musimy zatem wiedzieć, że:
Pierwszy rok życia przynosi duże zmiany w zdolności komunikowania się dziecka z otoczeniem.
W wieku 12. miesięcy dziecko rozumie już wiele prostych poleceń i pytań.
Roczne dziecko potrafi:
Po 12 miesiącach od urodzenia zaczyna się intensywny rozwój mowy, w którym współistnieją procesy rozumienia i mowy aktywnej.
W pierwszym miesiącu życia:
W drugim miesiąc życia:
Umiejętności poznawcze, które pojawiają się w pierwszym roku życia to baza, na której dziecko zbuduje system komunikacji z innymi ludźmi.
dr M. Machoś do bazowych umiejętności zalicza:
To one w pierwszej kolejności określają nam czy warto poobserwować dziecko w kontekście zakłóceń rozwoju.
A takimi objawami zakłóceń rozwoju będzie:
Od 10.-15.miesiąca życia to bardzo duże tempo przyswajania języka.
Jak mówi L. Kaczmarek „Dziecko musi się mowy uczyć. Uczy się jej od otoczenia”.
Uczy się ono wszystkiego poprzez naśladownictwo. Gdy naśladuje powtarza nasz ruch, gest, dźwięk, emocje. Poznaje świat wszystkimi zmysłami. Aby prawidłowo i w rozwojowym czasie zaczęło mówić, trzeba oddziaływać na wszystkie zmysły dziecka, które mają wpływ na harmonijny rozwój.
Podejmowane działania logopedyczne, w myśl koncepcji holistycznej powinny być działaniami o jedności psychofizycznej wobec dziecka, wczesnym, kompleksowym podejmowaniem interwencji, jeżeli jest ona uzasadniona na podstawie obserwacji i przeprowadzonych badań.
Czyli w skrócie – na dziecko patrzymy zawsze całościowo. Kolejnych etapów rozwoju, które osiąga dziecko, nie można traktować odrębnie. Stanowią one płynną całość.
Ważne jest, aby uczyło się ono na bazie własnych doświadczeń, aby miało możliwość zapamiętać, odtworzyć, powiedzieć, zrozumieć. Dlatego tak naprawdę możemy powiedzieć, że uczymy się wtedy, gdy mamy możliwość doświadczyć czegoś za pomocą zmysłów.
Mniej w rozwoju dziecka, znaczy więcej
Co to znaczy? Tylko przez kontakt z drugim człowiekiem uruchamiają się pola czołowe!
Telewizja, bajki, tablet, telefon, wszystkie zabawki na baterię – stymulują prawą półkulę mózgu.
Za mowę odpowiedzialna jest lewa półkula. Im więcej bajek, grających zabawek na baterię, gier, tym mniej pobudzania ośrodków mowy do działania.
Na co zwrócić uwagę podczas rozmowy z dzieckiem?
Podczas gdy mama mówi – pierwsza i najważniejsza jest jej melodia wypowiedzi, dzięki niej dziecko skupia swoją uwagę, a to pierwsze, kluczowe i bazowe umiejętności dziecka. Pamiętając o tym, że najpierw dziecko reaguje spojrzeniem na spojrzenie, uśmiechem na uśmiech, a później głosem na głos.
Przykładowe ćwiczenia stymulacji niemowląt zamieściłam u siebie na blogu: http://logoslowo.pl/blog/uncategorized/wczesna-stymulacja-rozwoju-mowy-dziecka
Serdecznie zapraszam
mgr Dominika Czachorowska
LogoSłowo – gabinet logopedyczny
Bibliografia